Asetik Asit (Sirke Ruhu, Sirke Asidi, Etanoik Asit)

Asetik Asit, CH₃COOH kimyasal formülüne sahip “etanoik asit” olarakta bilinen ve sirkeye ekşi tadını ve keskin kokusunu vermesiyle bilinen antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahip sentetik bir karboksilik asittir.

Bu yüzden halk arasında sirke ruhu veya sirke asidi şeklinde de adlandırılır. Karboksilik asitlerin en küçüklerindendir (en küçük olan formik asittir). Doğada karbonhidratların yükseltgenmesiyle oluşur. Sanayide asetik asit hem biyolojik yolla hem de sentetik yolla imal edilir. Tuz ve esterine asetat denir. Suda tamamen çözünür.

Etki mekanizması tam olarak bilinmemekle birlikte, ayrışmamış asetik asit, hücre zarında veya diğer hücre duvarı yapılarında artan yağ asidi birikimine izin vererek lipid çözünürlüğünü artırabilir. Asetik asit, zayıf bir asit olarak karbonhidrat metabolizmasını engelleyerek organizmanın müteakip ölümüyle sonuçlanabilir.

Asetik Asit Tanımlayıcı Bilgiler

• CAS Numarası : 64-19-7
• Beilstein Referansı : 506007
• ChemSpider : 171
• EC Numarası : 200-580-7
• PubChem ID : 176

Asetik Asit Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri

• Kimyasal Formülü : C₂H₄O₂   yada   CH₃COOH
• Molar Kütle : 60.052 g·mol⁻¹
• Dış Görünüş : Renksiz sıvı
• Koku : Ağır sirke benzeri
• Yoğunluk : 1.049 g/cm³ (sıvı); 1.27 g/cm³ (katı)
• Erime Noktası : 16 ile 17 °C; (61 ile 62 °F; 289 ile 290 K)
• Kaynama Noktası : 118 ile 119 °C; (244 to 246 °F; 391 to 392 K)
• Suda çözünürlük ? : Karışabilir
• Çözünürlük : —
• Buhar Basıncı : 11.6 mmHg (20 °C)
• Asitlik : 4.756
• Viskozite : 1.22 mPa s

Asetik Asit Kullanım Alanları

• Sirke imalatında kullanılır. Ayrıca turşu yapımında mikroorganizmaların oluşmasını engelleyerek sebzelerin bozulmasını engeller.
• Sanayide çoğu kimyasalın üretiminde hammadde olarak kullanılır. Özellikle vinil asetat üretiminde kullanılır, bundan elde edilen polivinil asetat tahta tutkalı olarak kullanılır.
• Çözücü olarak sanayide kullanılır. Örneğin, PET plastiklerin üretiminde kullanılan tereftalik asitin üretiminde çözücü olarak kullanılır. Bu kullanım asetik asitin tüm kullanımı içerisinde %5-10 oranındadır.
• 4. Gıda sektöründe tampon olarak kullanılır. Asitlik sağlayıcı, koruyucu, lezzet verici olarak kullanılır.
• Asetik asit, streptokoklara, stafilokoklara, psödomonaslara, enterokoklara ve diğerlerine karşı geniş bir aktivite spektrumu ile %1’lik bir solüsyon olarak kullanıldığında etkili bir antiseptiktir. Tipik antibiyotiklere dirençli pseudomonas suşlarının neden olduğu cilt enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılabilir.

Asetik Asit Tarihçesi

Sirke formundaki asetik asit, insanlar tarafından yüzyıllardır bilinmektedir. Meyve suları çok uzun süre bekletildiğinde veya şarap yapmak için fermente edildiğinde sirke oluşur. Sirkenin çeşni olarak kullanılması İncil’de birkaç kez bahsedilir ve Yunan doğa filozofu Theophrastus (c. 372 – c. 287 bce) tarafından tarif edilmiştir.

Sirkeden asetik asit çıkaran ilk kişi Müslüman simyacı Jabir ibn Hayyan Geber’di (c. 721–815). Bununla birlikte, Alman kimyager Georg Ernst Stahl (1660-1734) 1700 yılında damıtma yoluyla sirkeden asetik asit çıkardığında, saf bileşik on yüzyıl daha üretilmedi.

Asetik Asit Üretimi

Asetik asit yapmanın en yaygın yöntemi, Monsanto kimya şirketi tarafından geliştirilen yöntemdir. Bu süreçte, sentez gazı (bir karbon monoksit [CO] ve hidrojen [H2] karışımı), metanol (metil alkol; CH3OH) yapmak için çinko oksit ile karıştırılmış bir bakır metal katalizörü üzerinde ısıtılır. Metanol daha sonra asetik asit yapmak için karbon monoksit (CO) ile işlenir. Asetik asit, şeker veya başka bir karbonhidrat içeren herhangi bir malzemenin fermantasyonu ile de yapılabilir. Bu yöntem tarihsel açıdan ilgi çekici olsa da, endüstriyel olarak kullanmak için yeterince verimli değildir.

Araştırmacılar sürekli olarak asetik asit yapmak için yeni, daha verimli, daha çevre dostu yöntemler arıyorlar. Örneğin 2003 yılında, Güney Kaliforniya Üniversitesi’ndeki kimyagerler, bir paladyum ve sülfürik asit katalizörü kullanarak doğrudan metan gazından (CH4) asetik asit yapmak için yeni bir yöntem bildirdiler. Diğer araştırmacılar, endüstriyel işlemlerden üretilen atık gazları asetik aside oksitlemenin yollarını arıyorlar.

Asetik Asit Fiyatı

Asetik Asit Fiyatı, dünyanın her yerinde anlık ve bölgesel olarak değişkenlik göstermektedir. Güncel fiyat için lütfen bizimle iletişime geçiniz.

Asetik Asit Satışı (Yasal İzinler, Paketleme Vs.)

Asetik Asit Satışı, herhangi bir kısıtlama söz konusu değildir.

Asetik Asit Satışı, firmamız hem yerli Asetik Asit hem de ithal Asetik Asit satışını yapmaktadır. Güncel Asetik Asit ürün bilgisi ve satışı için lütfen bizimle info@dolarkimya.com.tr üzerinden iletişime geçiniz.

Asetik Asit Zararları

Yoğun asetik asit cildi yakar, göze kalıcı zarar verir ve ciltte kabarcıklar oluşmasına neden olur. Etkileri birkaç saat sonra hissedilir. Bu etkilerden korunmak için nitril koruma eldivenleri giyilir. Asetik asit 39 °C üzerinde tutuşabilir, havayla patlayıcı karışımlar oluşturabilir.

%25’den daha yoğun asetik asit laboratuvarlarda çekerocak altında kullanılmalıdır. Seyreltik asetik asit zararsızdır ama, daha kuvvetli çözeltileri insan ve hayvanlar için zararlıdır. Sindirim sistemine ciddi hasar verebilir ve kan asitliğini ölümcül oranda değiştirebilir.

Asetik Asit İlk Yardım Tedbirleri

Asetik asit yanlışlıkla yutulduğunda kusmaya izin verilmemeli, kişi bayılmış ise hiçbir şey verilmemeli, ayık ise yumurta ve süt karışımı bir içecek verilmeli, ağız bol su ile yıkanmalı ve içmesi için bol su verilmelidir. Bu imkanlar el vermiyorsa en yakın sağlık kuruluşundan yardım alınmalıdır.

Asetik asit cilde temas ettiğinde bol su ile yıkanmalı, asit bulaşan elbise çıkarılmalı, asidin temas ettiği yere karbonat veya sodyum karbonat (hamur kabartma tozu) uygulanmalıdır (ki, bu yöntem asidin etkisini azaltacaktır).

Asetik asit eğer göze temas ettiyse ılık suyla 15 dakika boyunca göz yıkanmalıdır. Yine bu imkanlar el vermiyorsa en yakın sağlık kuruluşundan yardım alınmalıdır.